Czy można zbudować ul ze styropianu? 

Pierwsi bartnicy w historii korzystali z gotowych uli stworzonych przez same pszczoły. Z czasem nauczyli się drążyć je w kłodach oraz pniach drzew. Metoda ta nadal jest wykorzystywana w części państw świata. Rozwój technologii jednak otworzył zupełnie nowe możliwości i materiały, z jakich budować można domy dla pszczół. Wśród uli drewnianych, plastiku, trzciny i słomy znajdują się również ule styropianowe, wykonane z styroduru. Posiadają one sporo zalet i znalazły stałe miejsce wśród produktów oferowanych bartnikom.

Z czego można zbudować ul?

Jeśli chodzi o produkcję masową wysokiej klasy uli, które zakupić można w ofercie różnych sklepów, funkcjonują tylko trzy materiały: drewno, poliuretan oraz styropian. Pozostałe metody budowy stosowane są i były w warunkach domowych przez samych bartników.

Ule drewniane

Jest to jedyny naturalny materiał ze wspomnianych powyżej. Nie każdy gatunek drzewa nadaje się na produkcję uli. Najlepszy do tego celu jest cedr, jednak niewielki dostęp do tego drzewa powoduje, że jest to materiał nieopłacalny w zastosowaniu. Dlatego też najczęściej wykorzystuje się sosnę wejmutkę.

Ule poliuretanowe

Poliuretan jest mocnym tworzywem sztucznym powstałym przez zmieszanie dwóch składników. Mieszaninę taką wlewa się następnie do formy, gdzie zastyga, tworząc precyzyjne elementy konstrukcji ula. Z jednej strony to materiał lekki i dobrze dostosowane do roli, jaką ma pełnić. Z drugiej strony metoda ta jest nieekologiczna i droga, a dodatkowe koszty ponoszone są w trakcie regularnej konserwacji.

Ule styropianowe

Styropian na ule wykorzystywany jest już od kilku dekad, ale dopiero ostatnio staje się bardzo popularny. Takie konstrukcje są niezwykle lekkie, a dodatkowo posiadają bardzo dobre właściwości izolacyjne. Do budowy ula najlepiej nadaje się styrodur. My polecamy polistyren ekstrudowany XPS marki RAVATHERM o odporności na ściskanie wynoszącej 700kpa.

Czym jest styrodur?

Styrodur na ule nosi również nazwę polistyren ekstrudowanego, co w pewnym stopniu wyjaśnia pochodzenie tego materiału. Podstawowym tworzywem jest spieniony polistyren – zwykły styropian. Zostaje on poddany ekstruzji, czyli wyciskaniu. Jest to obróbka plastyczna, która polega na przeciskaniu materiału przez odpowiednio uformowane szczeliny pod naciskiem stempla. W ten sposób powstają małe, zamknięte komórki, składające się na płyty styroduru. Taki materiał zyskuje jeszcze lepsze właściwości termoizolacyjne od tworzywa początkowego.

Budowa ula ze styropianu XPS

Prawidłowo zbudowany ul posiada warstwy pełniące różne, uzupełniające się role. Aby konstrukcja dobrze spełniała swoje zadanie, nie można pominąć żadnego elementu. Inaczej z czasem mogą pojawić się problemy, a pszczoły mogą źle się czuć, przez co ich produktywność będzie stosunkowo niewielka.

• Stojak. Jest to podstawa całego ula. Izoluje konstrukcję od ziemi. Musi być bardzo wytrzymały i stabilny.
• Dennica. Inaczej mówiąc, jest to dno całej konstrukcji. W tym miejscu znajdują się otwory wentylacyjne zapewniające odpowiedni ruch w całym ulu. Znajduje się tu również otwór wlotowy, przez który pszczoły dostają się do środka.
• Korpus gniazdowy. W tym miejscu zimuje oraz rozwija się pszczela rodzina.
• Nadstawka. Inaczej korpus nadstawkowy. Element wstawiany do ula w sezonie największej produktywności pszczół. Pozwala zwiększyć pojemność całej konstrukcji.
• Powalka. Jest to swoisty sufit konstrukcji, który zabezpiecza ul od góry, a jednocześnie pozwala regulować przepływ powietrza w środku.
• Daszek. Ostatni element konstrukcji, ochraniający całość przed opadami śniegu i deszczu.

Jeśli wykorzystywany jest styrodur na ule, to dodatkowo wykorzystuje się pierścienie dystansowe, poławiacze pyłku, podkarmiaczki (powałko-podkarmiaczki) oraz pasy spinające wykonane z innych materiałów niż styropian.

Zalety uli styropianowych

Ule styropianowe zyskują ostatnio mocno na popularności ze względu na wiele zalet, jakie posiadają.

• Lekkość. Styrodur xps na ule jest bardzo lekki zarówno dzięki konstrukcji tego tworzywa, jak i materiału, z jakiego jest zrobiony. Spieniony polistyren ekstrudowany pozwala zbudować konstrukcję ula o wadze zaledwie od kilku do max. kilkunastu kilogramów.
• Izolacja. Izolacja. Główną funkcją, jaką pełni polistyren ekstrudowany XPS, jest izolacja. Dla przykładu - współczynnik przewodnictwa cieplnego (lambda) dla styropianu RAVATHERM XPS 700kpa 4cm wynosi tylko 0.033.
• Trwałość na czynniki atmosferyczne. Niewielka chłonność styropianu XPS na ule chroni całą konstrukcję przed wilgotnością oraz grzybami. Styrodur jest również odporny na inne warunki atmosferyczne, jak wiatr, słońce, deszcz, śnieg i zmiany temperatury.
• Łatwość czyszczenia oraz naprawy. Wystarczy ciepła woda i nieco delikatnych środków czyszczących (jak szare mydło), aby dokładnie wyczyścić ul ze styropianu. Natomiast 2 lub 3-procentowy roztwór sody kaustycznej ułatwi okresową dezynfekcję konstrukcji. W razie uszkodzenia ula dziurę można zakleić klejem polimerowym, a jeśli naprawa taka nie będzie możliwa, nie ma problemu z wymianą całego elementu na nowy.
• Bezpieczeństwo. Ule ze styroduru nie ulegają rozkładowi i nie wydzielają szkodliwych substancji w trakcie eksploatacji, dzięki czemu są całkowicie bezpieczne dla pszczół.

Zrób to sam!

Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z bartnictwem albo chcesz poznać tak sympatyczne zwierzęta, jak pszczoły, polecamy samodzielne zbudowanie ula. Najłatwiej zrobisz to, wykorzystując polistyren ekstrudowany XPS marki Ravatherm. Pamiętaj o uwzględnieniu wszystkich elementów konstrukcji, aby poznać wymagania pszczół w zakresie budowy ich domu. Ułatwi Ci to w przyszłości opiekę nad nimi.